AI đang ngày càng trở nên thông dụng. Ví dụ, khi muốn tìm công ty biên dịch tiếng Nhật, chúng ta thường search trên các phương tiện tìm kiếm “Biên dịch tiếng Nhật, tỉnh Aichi“. Tuy nhiên, gần đây, thay vì tìm kiếm như thế, không ít người chuyển sang yêu cầu AI: “hãy giới thiệu cho tôi công ty biên dịch tiếng Nhật tại tỉnh Aichi” và tham khảo kết quả tổng hợp từ AI. Trong thực tế, biên dịch tiếng Nhật bằng AI cũng đang được sử dụng khá nhiều. Vậy đối với biên dịch Nhật – Việt, chất lượng biên dịch của AI, biên dịch tự động như thế nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu và so sánh thử.
Biên dịch AI là gì?
Biên dịch AI là hệ thống biên dịch tự động sử dụng kỹ thuật của trí tuệ nhân tạo hay việc học của máy tính. Trước khi có biên dịch AI, người biên dịch chủ yếu sử dụng từ điển giấy, kim từ điển để tra cứu ý nghĩa và cách dùng từ. Hiện nay, biên dịch AI có thể dịch khối lượng lớn nội dung trong một thời gian ngắn với chất lượng tốt nên được kỳ vọng sẽ thay thế hoạt động biên dịch của con người.
Các AI có thể biên dịch Nhật – Việt
So với biên dịch AI tiếng Anh, các AI có thể biên dịch Nhật – Việt không nhiều.
Tính đến thời điểm tháng 4/ 2025, có thể kể đến 6 dịch vụ AI có thể sử dụng miễn phí như sau: biên dịch tự động của Google translate, Microsoft Bing translate, DeepL translate và biên dịch AI của ChatGPT, Gemini, Claude. Tuy nhiên, chỉ có 3 AI có thể biên dịch Nhật – Việt như tổng hợp của bảng dưới đây:
| Google translate | Microsoft Bing | DeepL translate | ChatGPT | Gemini | Claude | |
| Biên dịch Nhật – Việt | 〇 | 〇 | ✖ | 〇 | ✖ | ✖ |
Thông qua các ví dụ dưới đây, chúng ta hãy cùng xem chất lượng biên dịch Nhật – Việt của Google translate, Microsoft Bing translate và ChatGPT.
Ví dụ 1: Câu ngắn ① LJサービスはベトナム語翻訳・通訳を専門とする会社です。
| Kết quả biên dịch | Đánh giá | |
| Google translate | LJ Service là công ty chuyên biên dịch và phiên dịch tiếng Việt. | 10/10 |
| Microsoft Bing translate | Dịch vụ LJ là công ty chuyên về ①dịch thuật và phiên dịch tiếng Việt. | 7/10 |
| ChatGPT | LJ dịch vụ là công ty chuyên về ②dịch thuật và phiên dịch tiếng Việt. | 7/10 |
Google translate cho kết quả khá chuẩn. Tuy nhiên, Microsoft Bing translate và ChatGTP dịch không đúng tên công ty. Vì thế, đối với các danh từ riêng như tên công ty, tên người thì cần sự kiểm tra lại của người biên dịch.
Microsoft Bing translate và ChatGTP có lỗi giống nhau như phần chữ đỏ ① và ② dưới đây:
（Lỗi）ベトナム語翻訳: ①と②dịch thuật (tiếng Việt)
“dịch thuật” là khái niệm chung chỉ biên dịch và phiên dịch. Trong trường hợp này, nếu là “ベトナム語翻訳” thì cách dịch đúng là “biên dịch”.
Ví dụ 2: Cân ngắn② LJサービスはベトナム語専門の翻訳・通訳会社として、日本東海三県へ高品質な翻訳通訳サービスを提供しております。
| Kết quả biên dịch | Đánh giá | |
| Google translate | LJ Service là công ty biên dịch và phiên dịch chuyên về tiếng Việt, cung cấp dịch vụ biên dịch và phiên dịch chất lượng cao tại ①ba tỉnh Tokai của Nhật Bản (Aichi, Mie, Gifu). | 8/10 |
| Microsoft Bing translate | Dịch vụ LJ là công ty ②dịch thuật và phiên dịch chuyên về tiếng Việt, cung cấp dịch vụ ③dịch thuật và phiên dịch ④một cách chất lượng cao cho ⑤ba tỉnh Đông Hải Nhật Bản (Aichi, Mie, Gifu). | 6.5/10 |
| ChatGPT | LJ dịch vụ là công ty ⑥dịch thuật và phiên dịch chuyên về tiếng Việt, cung cấp dịch vụ ⑦dịch thuật và phiên dịch chất lượng cao đến ⑧ba tỉnh miền Đông Nhật Bản (Aichi, Mie, Gifu). | 7/10 |
Ví dụ 2 là phiên bản dài hơn của ví dụ 1 do có thêm thành phần bổ ngữ.
- Về tên công ty, công cụ dịch nào cũng dịch không hoàn toàn chính xác nhưng cách dịch của Google translate có thể dễ chấp nhận hơn.
- Microsoft Bing translate và ChatGTP đều dịch sai từ “翻訳”（②、③、⑥、⑦）
- Với từ “日本東海三県”（①、⑤、⑧）thì cả Google translate, Microsoft Bing translate và ChatGTP đều không dịch đúng. Quả thật, từ “日本東海三県” rất khó dịch ra tiếng Việt. Đối với những trường hợp này thì rất cần sự kiểm tra của người biên dịch.
- Với từ “高品質な”（④）, Microsoft Bing translate đã dịch theo cách nhấn mạnh dưới hình thức là phó từ “một cách chất lượng cao” nhưng tiếng Việt không được tự nhiên lắm.
Ví dụ 3: Câu dài
29日に開催された記念式典では、日本三大盆祭りのひとつであり、昨年ユネスコ無形文化遺産に登録された「郡上踊り」を皮切りに、岐阜市出身でグラミー賞2度受賞したトランペット「大野俊三」さんの演奏や美濃市出身の講談師「神田京子」さん、羽島市出身のピアノ演者「後藤雄也」さん、垂井町出身の琴演者「鹿野竜星」さんの三人の協演を行い、岐阜から世界に飛び出した先人たちを講談風に紹介され、岐阜県の「魅力」と「誇り」が多く盛り込まれた式典となりました。
（国際交流・多文化共生情報誌 世界はひとつ 155号 p.1）
| Kết quả biên dịch | Đánh giá | |
| Google translate | Buổi lễ tưởng niệm được tổ chức vào ngày 29 bắt đầu bằng màn biểu diễn Vũ điệu Gujo, một trong ba lễ hội O-bon lớn của Nhật Bản được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể vào năm ngoái. Sau đó là phần trình diễn của nghệ sĩ kèn trumpet từng đoạt hai giải Grammy Shunzo Ohno đến từ thành phố Gifu, và sự kết hợp giữa ba người: người kể chuyện Kyoko Kanda đến từ thành phố Mino, nghệ sĩ piano Yuya Goto đến từ thành phố Hashima, và nghệ sĩ đàn koto Ryusei Kano đến từ thị trấn Tarui. Buổi lễ tràn ngập nét quyến rũ và niềm tự hào của Tỉnh Gifu, với phần giới thiệu theo phong cách kể chuyện về những người đã từ Gifu tiếp tục phiêu lưu khám phá thế giới. | 8.5/10 |
| Microsoft Bing translate | Tại buổi lễ kỷ niệm diễn ra vào ngày 29, bắt đầu với điệu múa “Gujo Odori” – một trong ba lễ hội múa bon lớn nhất của Nhật Bản và đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể vào năm ngoái, có sự biểu diễn của nghệ sĩ trumpet “Ono Shunzo”, người đã hai lần đoạt giải Grammy đến từ thành phố Gifu, cũng như diễn viên kể chuyện “Kanda Kyoko” đến từ thành phố Mino, nghệ sĩ piano “Goto Yuya” đến từ thành phố Hashima và nghệ sĩ đàn koto “Kano Ryusei” đến từ thị trấn Tarui. Họ đã cùng nhau biểu diễn và giới thiệu về những người đã tiên phong từ Gifu ra thế giới theo phong cách kể chuyện, tạo nên một buổi lễ tràn đầy “sức hấp dẫn” và “niềm tự hào” của tỉnh Gifu. | 6/10 |
| ChatGPT | Lễ kỷ niệm được tổ chức vào ngày 29 đã bắt đầu với “Điệu múa Gujo”, một trong ba lễ hội Bon lớn của Nhật Bản, được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể vào năm ngoái. Buổi lễ còn có sự biểu diễn của nghệ sĩ trumpet Toshizo Ohno, người hai lần đoạt giải Grammy và là người gốc thành phố Gifu, nghệ sĩ kể chuyện Kodan Kyoko Kanda, người gốc thành phố Mino, nghệ sĩ piano Yuya Goto, người gốc thành phố Hashima, và nghệ sĩ đàn Koto Ryusei Shikano, người gốc thị trấn Tarui. Buổi lễ đã giới thiệu về những tiền bối đã vươn ra thế giới từ Gifu qua phong cách kể chuyện Kodan, đồng thời thể hiện “sự hấp dẫn” và “niềm tự hào” của tỉnh Gifu. | 5/10 |
Không kể các lỗi nhỏ thì có thể thấy biên dịch sử dụng AI có các đặc điểm như dưới đây:
- Đối với biên dịch câu dài, Google translate có cách phân chia các mệnh đề của câu, dấu chấm, dấu phẩy tốt nhất.
- Đối với câu dài miêu tả về tiết mục đồng diễn của 3 người thì Google translate và Microsoft Bing translate dịch đúng, ChatGPT không dịch chính xác.
- Đối với câu mang tính văn học một chút như: “岐阜から世界に飛び出した先人たち” thì cả 3 công cụ AI đều không dịch tốt.
Lời kết
Tại thời điểm này, theo đánh giá của chúng tôi, đối với AI biên dịch Nhật – Việt thì công cụ có chất lượng dịch cao và có thể tham khảo được là Google. Tuy nhiên, công cụ biên dịch AI dù thế nào đi nữa thì khả năng hiểu các biểu hiện ngôn ngữ đặc thù, từ chuyên môn, bối cảnh văn hóa vẫn còn giới hạn nên nếu sử dụng kết quả biên dịch AI trong các văn bản chính thức thì cần có sự hiệu đính của người biên dịch.
▼Xem ngay các bài viết liên quan đến kinh nghiệm biên dịch như dưới đây:
Biên dịch Nhật – Việt thường gặp những lỗi sai nào?【Kèm ví dụ】
【Biên dịch Nhật – Việt】5 điểm quan trọng cần biết khi dịch giấy chứng nhận kết hôn!
3 lời khuyên hữu ích khi biên dịch Nhật – Việt hợp đồng mua bán dành người biên dịch mới vào nghề
